Verschillende zijden stoffen en producten
In het ZIJDE-Museum hadden we allerlei stalen hangen, dat is het grootste nadeel van digitaal. Je kunt het niet voelen ;-).
Er hingen zijden stoffen in haar tal van variaties; glad, glanzend, mat, ruw, zacht, soepel, stijf, met – en zonder structuur. Ook hingen er stalen van wol, kasjmier en angora.
Wat echt een typische herkenbare stof is, helaas niet in zijde, is de tartan. Een tartan is een geruite, wollen stof, waar de Schotse kilt van wordt gemaakt. De oude Kelten droegen al geruite kleding en de goede kwaliteit was zelfs in het Romeinse Rijk bekend. Het woord tartan stamt waarschijnlijk af van het Franse woord ‘tiretaine’, dat een soort wol aanduidt, of van het Gaelische woord ‘breacan’ dat gespikkeld betekent.
Het patroon van een tartan wordt gemaakt door met afwisselende stroken gekleurde draden te weven, zowel in de schering als in de inslag, met rechte hoeken ten opzichte van elkaar. Op de kruispunten van dezelfde kleur, wordt deze helderder, dan als de draad een andere kleur kruist. De resulterende kleurenblokken herhalen zich in verticale en horizontale richting. Dit soort weefpatronen worden al aangetroffen in China in 3500 voor Christus.
Van zijden garens kun je niet alleen stoffen maken. Je kunt er ook accessoires van maken zoals veters en linten.
Daarnaast zegt “een zijden stof” ook niet heel veel :-). Er zijn ontzettend veel verschillende zijden stoffen. Bijvoorbeeld pongee, chiffon, crepe de chine, georgette en satijn. Op deze pagina leggen we de verschillende zijden stoffen uit, in de dubbel spread uit “Over Zijde” en de verschillende video’s over de stoffen.
Hieronder zie je een impressie van allerlei verschillende zijden items uit het ZIJDE-Museum.
Op de tafel staan twee lijstjes. Links zie je de Koi (karpers). De proteïnerijke chrysalide is waardevol voedsel voor zowel mens als dier.
Rechts zie je de DIY (Do It Yourself) waarbij je stap voor stap een zijden cocon afhaspelt. Het recept vindt je in het boek ZIJDE-SILK van Ria van Els – Dubelaar en ook in het ZIJDE-Museum bij 5. De rups en de vlinder.
Verschillende zijden stoffen
Zijde kan transparant en dicht geweven zijn, ze kan soepel vallen of juist stijf, ze kan glanzend zijn of mat. Er zijn heel veel verschillende zijden stoffen met ieder haar kenmerken. Wat kenmerkend voor zijde is, is dat er achter iedere stof een nummer staat. Dit staat voor momme, geen millimeter ;-).
Momme (mm)
Het gewicht van stoffen wordt in het algemeen uitgedrukt in gram per vierkante meter. In het geval van natuurzijde wordt het gewicht bovendien vermeld in de nauwkeurige aanduiding momme.
Dit is een traditionele Japanse gewichtseenheid:
1 momme is gelijk aan 4,306 gram per vierkante meter.
Een voorbeeld:
Pongee nummer 5 weegt 5 momme, dat wil zeggen (5 x 4,306 = 21.53) ongeveer 21gr/m². Hoe hoger de momme des te zwaarder is de zijde. Vertaal je de momme naar grammen dan krijg je de volgende uitkomst:
1 momme = 4,306 gram / vierkante meter.
16 Momme = 16X4.306 = 68,9 g / m².
19 Momme = 19X4.306 = 81,8 g / m².
Zijde is over het algemeen een semi-transparante stof, maar zal in een hogere momme minder doorzichtig zijn. Ongeverfde zijde ziet er bovendien altijd doorzichtiger uit dan dezelfde kwaliteit in een geverfde variant. De verf voorkomt dat er licht door het weefsel valt en lijkt daardoor zwaarder.
Hoe hoger de momme des te hoger is ook de prijs, daar staat tegenover dat hoe dikker de zijde is des duurzamer de stof is.
Bovendien moet je rekening houden met het feit dat elk type weefsel zich weer anders gedraagt. Zo is er bijvoorbeeld een groot verschil tussen pongee 12, twill 12 en een crêpe satin12 ongeacht het feit dat ze allemaal even zwaar zijn. Voor shawls wordt een kwaliteit tot 12 momme gebruikt, voor kleding over het algemeen vanaf 12 momme en voor beddengoed is een dikte van 16-19 momme geschikt. Voor het vilten met zijde: neem de dunste kwaliteit want die vilt heel gemakkelijk. Zo zijn organza 2.8, chiffon 3.5, pongee 5 of bourette 22 perfect.
Hieronder zie je een foto van een pongee 5 (links) en een pongee 15 (rechts).
Video uitleg verschillende stoffen en haar toepassing
In deze video’s legt Sarah uit wat de verschillende zijden stoffen zijn, en laat ze per stof zien hoe de stof voelt en valt, en waar de je de stof voor kunt gebruiken.